Korte inhoud

Jim Wiltshere floot de FA Cup-finale in 1947. Daarvoor had hij er al een hele loopbaan als scheidsrechter op zitten, die zoals bij zovelen in die tijd, door de oorlog was onderbroken. Wiltshere vertelt over de vroege tijd van het voetbal, in de eerste tien, twintig jaar van de vorige eeuw, toen vooral het reizen voor problemen zorgde, zeker in het deel van Engeland waar hij woonde (het zuidwesten). Daarover gaan veel van zijn anekdotes in het eerste deel van het boek. Ook vertelt hij hoe hij ertoe kwam de fluit op te nemen. Zijn vader was secretaris van de regionale voetbalbond en tevens actief als scheidsrechter, maar toch legde de jonge Jim het examen stiekem af. En zo begon zijn pad naar boven. Soms letterlijk, want de weg naar wat voor voetbalvelden doorging in die tijd ging via schapenvelden, loopplanken, roeibootjes en achterop de tractor. Later, toen Wiltshire hogerop de ladder raakte, ging de reis vaker per trein.

Het blijft interessant om te lezen, ook in de biografieën van andere scheidsrechters uit die tijd, hoe men in de Britse samenleving poogde het leven – en dus het voetbal – zo veel mogelijk als normaal te leven. Voor dienstplichtigen en vrijwilligers – zo ook Wiltshire – betekende het veel verplaatsingen, veel nieuwe indrukken en veel ongerief. Maar toch bleef hij fluiten en zo mocht hij na de oorlog als een van de eersten de FA Cup-finale leiden.

Wiltshire verhaalt ook over zijn internationale reizen en geeft een impressie hoe het is om scheidsrechter te zijn en daarmee om te gaan. Veel bruikbare tips geeft hij niet, behalve dat het in zijn ogen noodzakelijk is om lid te worden van een scheidsrechtersvereniging en te trainen op uithoudingsvermogen en spelregels. Een dergelijk advies doet ook vandaag de dag nog opgeld.

Jim Wiltshire

Waarde voor de scheidsrechter

Niet hoog.

Het hoofdstuk dat aan ‘The Art of Refereeing’ is gewijd is te kort en algemeen om van veel nut te zijn. Maar dat was kennelijk ook niet de insteek van dit boek, dat vooral gericht was op de ‘gewone’ lezer en liefhebber van voetbal.

Slotoordeel

Op de kaft wordt het boek aangeprezen als ‘fascinating’. Dat moge het zijn geweest voor iemand in 1948, maar anno nu verwacht men wat meer. Maar goed, de tijden zijn dusdanig veranderd dat we hier eigenlijk niet over mogen vallen. Het blijft interessant te lezen hoe veel er veranderd is in bijna 70 jaar – op het gebied van spelregels, de maatschappij, technologie, etc. – en hoe weinig op menselijk gebied: de relatie tussen speler en scheidsrechter. Dat is dan weer wel ‘fascinating’.